بنا بر تحقیقی جدید، اولین انقراض عظیم عمده کره زمین ممکن است به دلیل تغییرات اقلیمی حاصل از فوران‌های آتش‌فشانی رخ داده باشد.

دانشمندان پیش‌تر معتقد بودند انقراض دوران اردویسین در حدود ۴۵۰ میلیون سال پیش به دلیل پایان یافتن یک عصر یخبندان رخ داده است که باعث بالا آمدن سطح آب و کاهش مقادیر اکسیژن در آب اقیانوس‌ها شده است.

در آن زمان، وقتی بیشتر قاره‌های مجزای فعلی در یک قطعه عظیم خشکی به نام «پنجیا» (پنجیه/ پنج‌گانه) شکل گرفته بودند، حدود ۸۵ درصد کل زندگی در دریا منقرض شد.

با این وجود، تحقیقی جدید حاکی از آن است که فوران‌های آتشفشانی آنقدر دی‌اکسید کربن تولید کردند تا هوای زمین را گرم و گرم‌تر کرده و اقیانوس‌ها را از اکسیژن خالی کردهد که باعث خفه شدن موجوداتی شد که در آب‌ها‌ می‌زیستند.

پروفسور دیوید باند از دانشگاه هال و از پژوهشگران ارشد تحقیق، این روند را به خالی شدن گاز یک بطری نوشابه تشبیه کرد.

او به نیویورک تایمز گفت: «اگر نوشابه در یخچال باشد، خیلی خوب گازدار باقی خواهد ماند و دی‌اکسید کربن در نوشابه می‌ماند. اما اگر آن را روی یک میز زیر آفتاب رها کنید و نور خورشید آن را خیلی گرم کند، آنوقت گاز به سرعت از مایع جدا می‌شود و با نوشابه‌ای بدون گاز مواجه خواهید شد.»

پروفسور باند و دکتر استیون گراسبی از موسسه زمین‌شناسی کانادا دریافتند که وقتی سنگ‌های دوران اردویسین از رودخانه‌ای کوچک در جنوب اسکاتلند جمع‌آوری شده و گرم شدند، مقادیر زیادی جیوه بیرون دادند که یعنی در آن دوران فوران‌های آتشفشانی رخ داده بوده است.

این سنگ‌ها همچنین مولیبدنوم و اورانیوم ترشح کردند، بدین معنا که اقیانوس‌های آن زمان بهره‌ای از اکسیژن نداشته‌اند.

این تحقیق جدید که در ژورنال ژئولوژی منتشر شده است، تاثیر آب شدن کوه‌های یخی را نادیده نمی‌گیرد، ولی می‌گوید که هوای سرد زمین بعد از آن حادثه و به خاطر فوران‌های آتشفشانی، تحت تاثیر قرار می‌گیرد و دچار گرمایش جهانی می‌شود.

این تحقیق بعد از پژوهش دیگری در اوایل سال جاری میلادی انجام شد که اظهار داشت انقراض عظیم اواخر دوران اردویسین در پیوند با فقدان اکسیژن در اقیانوس‌ها بوده که بیش از سه میلیون سال به طول انجامیده است.

مشهورترین انقراض عظیم زمین، رویداد انقراض کرتاسه-پالئوژن است که طی آن، بیش از ۶۵ میلیون سال پیش، تمام دایناسورهای غیرپرنده از روی زمین محو شدند.

گزارش‌های تکمیلی از پرس اسوسیشن